دلایل عدم موفقیت تصفیهخانهها در ایران
بر اساس تحقیق انجام یافته متاسفانه بیشتر تصفیه خانههای فاضلاب صنعتی موجود در کشور پس از گذشت مدت کوتاهی از راهبری، به کلی از کار افتادهاند و یا اینکه با بازدهی پایین راهبری میشوند. دلایل گوناگونی برای بروز این مشکل ذکر شده است. عوامل دخیل در این مساله به ترتیب شامل موارد زیر است. مساله اول راهبری نادرست تصفیه خانهها به علت عدم آشنایی گردانندگان (اپراتورهای) تصفیه خانه با اصول و مبانی تصفیه فاضلاب است. اهمیت ندادن و کوچک شمردن اداره تصفیه خانه فاضلاب از جانب مدیران صنایع و تفکر سطحی و بعضا نادرست نسبت به این موضوع باعث ایجاد مشکلاتی در تصفیه خانه میشود. عدم توجه مهندس طراح به بروز تنگناهای احتمالی در حین بهرهبرداری از تصفیه خانه، عدم انتخاب روش مناسب جهت تصفیه فاضلاب، عدم آگاهی برخی از مهندسان طراح نسبت به ویژگیهای فاضلاب و استفاده نادرست از دادهها و اطلاعات موجود در کتابهای خارجی از سایر مشکلات عدم موفقیت تصفیهخانهها در ایران است.
در آمدزایی از راه تصفیه فاضلابها
بر پایه یک پژوهش، لجن تصفیهخانه فاضلاب کشور قابلیت این را دارد که برای تولید کرمهای پوسال (ورمی کمپوست) مورد بهرهبرداری قرار گیرد. این پژوهش نشان میدهد که در عوض تبدیل سالانه 1000 تن لجن فاضلاب در بندرعباس حدود 450 تن کرم پوسال با بهای ریالی 2500میلیون ریال به دست خواهد آمد. این اقدام در تصفیهخانه استان هرمزگان روی داده است. متخصصان جهاد کشاورزی در استان هرمزگان موفق شدهاند با به کارگیری از کرمهای قرمز حلقوی بارانی، اقدام به تولید کرمپوسال (ورمی کمپوست) از لجن فاضلاب بهدستآمده از تصفیهخانه فاضلاب شهر بندرعباس کنند. با توجه به استاندارد ملی ایران که در زمینه کیفیت کودهای کرمپوسال موجود است، کود بهدستآمده از تصفیه فاضلابها از مطلوبیت و کیفیت بسیار زیادی برخوردار بوده و همه عناصر مغذی و سنگین موجود در آن تجانس و تطابق بسیار مناسبی با استاندارد ملی دارد. ضریب تبدیل یک کیلوگرم لجن فاضلاب به کرم پوسال ۴۵درصد است وبه این ترتیب با نظر به مقدار لجنهای تولیدی در نقاط مختلف کشور میتوان برای تولید کرمپوسال از این ترکیبات خطرناک برنامهریزی کرد. دانش فنی این پژوهش آماده پیادهسازی و بهکارگیری در تمام تصفیهخانههای فاضلاب کشور است. لجن تصفیهخانههای فاضلاب مخلوطی از اقسام ترکیبات شیمیایی و طبیعی هستند که در طول روند تصفیه فاضلاب قابل تصفیه نبوده و به شکل رسوب در تصفیهخانهها باقی میمانند. با اتکا به قانون مدیریت پسماند این ترکیبات در گروه پسماندهای ویژه محاسبه میشود و روند دفع آن طی شرایط به خصوصی باید شکل بگیرد که در حال حاضر محل دفن پسماند ویژه در کشور وجود نداشته و در نتیجه دفن این گونه پسماندها خلاف قانون است.